Het conflict in Mali

De kogel is eindelijk door de kerk. Nadat ons land het dit voorjaar had laten afweten om bij te dragen aan de EU-trainingsmissie in Mali, heeft het kabinet op 1 november jl. besloten 368 militairen te laten deelnemen aan de VN-missie in Mali. Tot voor kort was in ons land weinig bekend over Mali.

Dit artikel (zie onderaan link naar volledige tekst) beoogt de lezer enige kennis aan te leveren over de geschiedenis en bijzondere kenmerken van dit West-Afrikaanse land, maar het gaat tevens in op de recente ontwikkelingen. Dit artikel beoogt de lezer enige kennis aan te leveren over de geschiedenis en bijzondere kenmerken van dit West-Afrikaanse land, maar het gaat tevens in op de recente ontwikkelingen.

Mali is volledig afgesloten van de zee en delen van het land liggen in de Sahelgordel. De oppervlakte is ruim 1,2 miljoen kilometer (meer dan 30 keer zo groot als Nederland). Mali maakte onder de naam Frans-Soedan vanaf 1893 onderdeel uit van Frans West-Afrika. Uiteindelijk riep Modibo Keita in de hoofdstad, Bamako, op 22 september 1960 de onafhankelijkheid uit, onder de naam Republiek Mali. Het land steunt economisch op landbouw en bestaat voor een groot deel uit herdersvolk. Het noorden is woestijn en met struikgewas bedekt gebied, waar vrijwel het hele jaar geen regenval is. Het zuiden kent tropisch grasland en voldoende regenval om landbouw mogelijk te maken. De 16 miljoen inwoners van Mali, waarvan meer dan 10% in en rond Bamako woont, zijn taalkundig en etnisch divers en moslim. Mali kampt na de onafhankelijkheidsverklaring voortdurend met problemen. Het betreft vooral de pogingen om de noordelijk Toearegs en de zuidelijke, meer etnisch diverse, groepen met elkaar te integreren.

Achtergronden bij het conflict

Wie het conflict in Mali wil doorgronden, dient volgens Afrika-deskundige John Campbell in ieder geval de volgende drie belangrijke zaken te onderkennen. In de eerste plaats is sprake van een straatarm en verdeeld land. Het land kent geregeld voedseltekorten en zelfs hongersnood en er bestaat een langdurige animositeit tussen het schaars bevolkte noorden en het economisch dominante zuiden. Sinds 1960 zijn de Toearegs in Noord-Mali dan ook vier maal in opstand gekomen.

Beloften van de regering in Bamako over federalisme, of meer lokale autonomie voor het noorden, zijn gedurende de laatste twintig jaar geregeld gemaakt, maar ook gebroken. In de tweede plaats werd Mali tot voor kort beschouwd als een modeldemocratie, tot de door Amerikanen in Fort Benning getrainde Malinese kapitein Amadou Sanago een staatsgreep pleegde op 22 maart 2012. Deze staatsgreep toonde aan hoe oppervlakkig de relatie van de bevolking met de elites in het land was. In de derde plaats is sprake van een Islamitische radicalisering. Na het omverwerpen van het Kadhafi-regime in Libië keerden Toeareg-huurlingen terug naar Mali. Deze Toearegs hebben samen met Al-Qaeda in the Islamic Maghreb (AQIM) een radicaal-islamitisch regime in het noorden willen afdwingen.

Lees het volledige artikel over het conflict in Mali door Kees Homan.